Osoby, które decydują się na zakup lub wybudowanie domu często zwracają uwagę na to, aby znajdował się w nim taras. Jest to miejsce kojarzące się z relaksem, odpoczynkiem, błogim spokojem i komfortem. Taras bywa przedłużeniem salonu, miejscem do spożywania letnich posiłków, a także miejscem, w którym urządzamy spotkania dla znajomych.
Aby udomowić taras, należy zadbać przede wszystkim o wyposażenie go w wygodne meble, dobry stół i odpowiednie podłoże, a także ochraniające przed wiatrem zadaszenie lub wiatę. Jeśli dodatkowo wyposażymy taras w rośliny ozdobne i doprowadzimy do niego elektryczność oraz zapewnimy sobie takie atrakcje jak na przykład kominek lub grill, wówczas może być się zdarzyć, że większość życia domowników przeniesie się właśnie tam.
Po pierwsze: konstrukcja tarasu
Zacznijmy od rzec
zy generujących największe wydatki. Jest to oczywiście zbudowanie konstrukcji tarasu. Niektórzy decydują się na dobudowanie tarasu dopiero w kilka lat po zamieszkaniu w wybudowanym domu. Takie rozwiązanie jest wybierane szczególnie wtedy, gdy budżet przewidziany na budowę domu został już wyczerpany, a taras nie jest traktowany jako rzecz absolutnie niezbędna. Na szczęście, dobudowanie tarasu nie musi wiązać się z budowaniem fundamentów ani z dokoptowywaniem ścian działowych do konstrukcji domu. Konstrukcja tarasu może być doczepiona do budynku domu bez jego dodatkowego obciążania. Pod tym względem, taras może być autonomicznym budynkiem, do którego wybudowania jednocześnie niekonieczne jest uzyskiwanie pozwolenia na budowę.
Trudniej jest wówczas, gdy taras musi zostać wybudowany na piętrze. Generuje to zdecydowanie więcej kosztów niż w przypadku, gdy taras ma znajdować się na parterze.
Taras na piętrze?
Osoby związane z budownictwem nie polegają nigdy budowania tarasu na piętrze nie tylko ze względu na zbyt wysokie i nieuzasadnione koszty, ale także na to, że pod względem praktycznym budowanie tarasu na piętrze nie ma większego sensu: trudno jest o zgrabne obsadzenie takiego tarasu odpowiednimi roślinami. Trudno jest o wybudowanie tam kominka i jednoczesne wyposażenie tarasu w meble o drewnianej konstrukcji (ze względu na zbyt duże obciążenie). Trudno jest także transportować wszystkie elementy wyposażenia na górę. Tarasy na pietrze nie wypadają korzystnie również wtedy, gdy weźmiemy pod uwagę fakt, że naprawdę łatwiej jest osłonić przed wiatrem i deszczem tarasy znajdujące się jak najniżej. Budowanie tarasu na parterze jest lepszym rozwiązaniem szczególnie wtedy, gdy mamy małe dzieci: to właśnie one skorzystają najbardziej z możliwości przenoszenia swojej aktywności z tarasu do ogrodu.
Tarasy umiejscowione na wyższych kondygnacjach budynków mają
niższą odporność na obiążenie niż tarasy naziemne
Tarasy z betonowym podłożem
Tarasy na gruncie zwykle budowane są przy użyciu betonu. Trudno o bardziej trwałe i wytrzymałe podłoże, które jednocześnie nie wymaga zbyt wielu prac konserwacyjnych ani zabiegów pielęgnacyjnych. Taras ziemny można zbudować także z kamieni lub bruku klinkierowego – takie podłoże jest równie trwałe jak beton, co oznacza, że może pozostać w stanie nienaruszonym nawet kilkadziesiąt lat.
Płyta betonowa stawiana na gruncie, która ma służyć w przyszłości jako taras, zwykle ma grubość około 10 cm, dlatego niepotrzebne jest jej dodatkowe zbrojenie.
Hydroizolacja i dylatacje
Tarasy zbudowane na gruncie nie muszą mieć zapewnionej hydroizolacji, bo nadmiar wody pozostającej po letnich ulewach wsiąka w ziemię i nie doprowadza do zawilgocenia pomieszczeń. Mimo to, nie należy doprowadzać do sytuacji, w której woda zalega na powierzchni tarasu – należy się jej zawsze pozbyć. Jedną z głównych wytycznych sztuki budowlanej jest budowanie tarasu z około dwuprocentowym spadkiem, dzięki czemu woda nigdy nie powinna być szczególnym problemem na tego typu powierzchniach. Dodatkowo, przyjęło się, że taras buduje się na powierzchni obniżonej w stosunku do progu domu. W przeciwnym wypadku woda mogłaby wlewać się do wewnątrz budynku, doprowadzając do długofalowych konsekwencji.
Nawierzchnię tarasu ziemnego najczęściej wykonuje się z kamiennego bruku lub kamiennych płyt, ale można też z kostki betonowej, betonowych płyt tarasowych, cegieł lub klinkieru. Układając ją, należy zachować spadek 1-2% w kierunku ogrodu. Szczeliny między elementami wypełnia się piaskiem, a duże, płaskie, nieregularne kamienie zwykle stabilizuje się zaprawą cementową.
Taras z podłożem wykonanym z kamiennych płyt
Z czego zbudować nawierzchnię?
Nawierzchnie tarasów w polskich warunkach są najczęściej pokryte płytkami ceramicznymi lub płytami betonowymi. Płyty betonowe mogą przypominać naturalny kamień lub drewno. Są odporne na niskie temperatury i służą zwykle przez wiele lat. Nie są śliskie, mają wysoką odporność na ścieranie.
Płytki ceramiczne natomiast wyglądają zdecydowanie bardziej efektownie, jednakże ich wytrzymałość jest też o wiele niższa: zdarza się, że pękają. Można temu zapobiec zatrdniajac doswiadczoną ekipę budowlaną i korzystając z najlepszej jakości materiałów, jednakże nigdy nie będą to materiały tak odporne jak beton. Układając płytki na tarasie, zadbajmy o to, aby między nimi a podłożem nie było żadnej pustej przestrzeni. Klejem powinna być pokryta nie tylko powierzchnia płytek, ale także powierzchnia tarasu, na której owe płytki mają się znaleźć. Płytki ceramiczne powinny być z bloków o powierzchni nie większej niż 20-30 cm (większe będą szybciej pękały). Pomiędzy płytkami nie powinna znajdować się elastyczna zaprawa: szczeliny nie mogą być tutaj zbyt duże, bo płytki mogą się odkształcać, tworząc koleiny na powierzchni tarasu.
Poza płytkami ceramicznymi i płytami z betonu, można wybudować nawierzchnię tarasu z kamiennego bruku lub z kostki betonowej, tudzież z cegieł lub klinkieru. Są to mniej popularne rozwiązania.
Nawierzchnie tarasowe z drewna
Coraz częściej natomiast decydujemy się na nawierzchnię z drewna. Spowodowane jest to upowszechniającą się technologią budowania z drewna o wysokiej jakości i odporności na działanie czynników zewnętrznych. Coraz częściej można zauważyć w polskiej przestrzeni domy z bali. Coraz chętniej sięgamy także po drewno jako materiał wykończeniowy do elementów architektury zewnętrznej. Plastikowe meble tarasowe są zastępowane drewnianymi fotelami, kanapami i stołami o konstrukcji drewnianej.
Wzrastająca popularność drewna na tarasie wynika nie tylko z upowszechnienia technologii budowania z drewna i ze wzrastającej dostępności drewna jako surowca. Klienci sklepów i firm budowlanych są coraz bardziej świadomi i mają dość nierzetelnych budowlańców, którzy używają nieodpowiednich materiałów, nie wywiązują się z umowy przy nakładaniu płytek na taras lub nie znają się na tym co robią. W związku z tym coraz chętniej zamienia się nawierzchnię tarasu z płytek na drewno, co nie jest dużym problemem.
Drewno ma kilka podstawowych zalet, w stosunku do betonu i płytek ceramicznych. Przede wszystkim rewno dużo lepiej znosi warunki klimatyczne panujące w Polsce: duże skoki wilgotności i temperatur, które następują w ciągu całego roku.
Jaki gatunek drewna jest odpowiedni na taras?
Najtańsze i najbardziej popularne deski tarasowe to te, które są wykonane ze świerku. Deski muszą być oczywiście zaimpregnowane ciśnieniowo i ryflowane. Alternatywą jest modrzew pochodzący z północy Europy, głownie z północnej Rosji. Jest to dość twarde i wytrzymałe drewno, które niczym nie ustępuje świerkowi i znajduje się na zbliżonej półce cenowej. Droższy jest dąb, polski gatunek, który ma piękny rysunek, ładnie ciemnieje i wiele osób ma do niego swoisty sentyment. W dalszej kolejności są gatunki drewna egzotycznego: są one niestety już zdecydowanie droższe, ale charakteryzują się wyjątkową odpornością na ścieranie i na działanie warunków zewnętrznych. Osoby związane z budownictwem twierdzą, że egzotyczne gatunki drewna mogą być przetrwać w dobrej kondycji nawet przez kilkadziesiąt lat. Szukając odpowiedniego gatunku drewna egzotycznego, trzeba koniecznie zwrócić uwagę na to, że niektóre z nich mogą podlegać odbarwieniom (ze względu na utlenienie) i już po pierwszym sezonie wyglądać zupełnie inaczej niż w sklepie.
Drewniane deski dodają ciepła każdej przestrzeni.
